top of page

Adaptation Process

Part A: Development of Performance Text 

Time

Gabi at Dapithapon 

• Ginabi siya sa pag bakwet, upang  

lumipat

2020, Takipsilim ng Mayo • Panahon kung kailan pumutok o  

lumaganap ang sakit  

na Covid-19.  

Nagsisimula na ang  

Pandemya

Place

Sa Videokehan sa labas,  malapit sa kaniyang unit na  katabi lamang sa unit ng  mismong matanda na may 

ari ng buong apartment

Sa tabi ng isang sirang pinto  ng apartment ni Bugoy, na  pamamay-ari ni Aling  Choling, Manila. Magkatabi  lamang ang apartment ni  Bugoy, at ni Aling Choling.

Character

Siya ay lalaki na nakipag inuman sa kabarkada at  napagkamalan na  nanagshoshort-time ng  prosti. Napuno ng galit at humantong sa paghihiganti

21 anyos na binata, Filipino,  kayumangi, katamtamang tangkad, nakasuot ng brown  na jacket at nakasandong  puti, nakatokong na short at  pamurmang tsinelas. May  nakasabit na usong-uso na  pekeng diyamanteng hikaw  sa tainga, at kwintas sa leeg.  May pamada sa buhok. Ayos  na ayos ang itsura kahit wala  namang pupuntahan.

Plot Development  

Title

Beginning

Middle

End

Kapit-Apartment

Nagsimula ang kwento sa  isang lalaki na nagngitngit at  nasuklam sa matanda na nasa  katabing unit niya, sa  kadahilanan na nagsumbong  sa Pulis dahil sa ginabi ang  paginom ng kabarkada niya,,  tumawag ng Baranggay  Tanod dahil nakawala ang  alagang aso, at nagkalat ng  tsismis na nagsho-short time  ng prosti.

Sa kalagitnaan ng kwento ay  naisipan ng lalaki na lumipat na lang o gumanti sa matanda.  Ginabi siya ng pag-bakwet.  Nagpalipas-oras siya sa  videokehan sa labas at  Naglasing. At hangang sa  lumipas ang oras ay brown- 

out pa rin. Nagkaroon ng  pagkakataon ang lalaki upang  gawin ang paghihiganti,  umakyat siya sa bakod sa  likuran. Lumagpak sa  munting patio ng inakalang  unit ng may-ari. Ibinato sa  awang ng bintana ang  sinindihang trapo.

Sa katapusan ay nagliyab ang  loob ng unit at siya’y, tumalon  sa kabilang patio, na akala  niya ay sarili niyang unit.  Tsaka niya narinig ang tahol  ni Pitbull sa loob ng  nasusunog na unit.

Kapit-Apartment 2

Nagsimula ang kwento sa  paninigarilyo ni bugoy habang  nakatingin sa mga tao sa labas  na nagudyok sa kanya upang 

alalahanin ang pamilyang  naiwan niya sa probinsya. 

Nabulahaw si Bugoy sa  pagngangata ni Aling Choling  sa mga nangungupahan na  hindi pa nakakapagbayad ng  upa. Nagresulta ito ng 

pagkainis at pagkapuno ng  galit ni Bugoy sa matanda.  Nilapitan niya ito at  pinagsabihan. Dagdag rito ay  naalala ang mga nagawang 

pagpapakialam sa kanya, gaya  ng pagsumbong sa Pulis dahil sa kaingayan ng kabarkada  niya, pagtawag ng Baranggay  Tanod dahil sa pagka-alpas ni  Primo, pagchichismis na nagdadala ng prosti. 

Padabog na paalis si Aling  Choling dala ang inis at galit  kay Bugoy 

Pagtawag ni Bugoy kay Aling  Choling upang siya ay  magbayad ng upa, at pagsabi ng katagang “ikaw naman ang  magbabayad sakin” na may  ibang kahulugan.

Sa kalagitnaan ng kwento ay  ipinakita ang pagsindi ng  kandila dahil sa nagbrown- out, habang nag-aayos at nag- iimpaki si Bugoy ng kaniyang  gamit upang lumipat. Pinlano  nito ang kaniyang  paghihiganti sa matanda na si Aling Choling. 

Nakita niya ang kabarkada  niyang si Tikoy na niyaya siya  na pumunta sa videokehan sa  labas kung saan naroroon ang  kanilang iba pang kabarkada.  Gayunpaman, hindi  nakapunta si Bugoy dahil sa  madami pa itong aasikasuhin,  kaya naisipan ni Tikoy na sa  unit na lang ni Bugoy mag- stay at mag-inom. Lumipas 

ang oras, pinauwi na ni Bugoy  si Tikoy sa kadahilanan na ito ay lasing na. Sumakit ang ulo  ni Bugoy dahil sa pagkalasing  at pagkahilo 

Naisip niya ang planong  paghihiganti. Nagkaroon ng  pagkakataon dahil sa madilim  at walang tao.Inilabas niya  ang mga gamit niya. 

Sinindihan niya ang gasul at  nasunog ang buong unit.  Habang nagagalak, tumatakbo  palayo, ay naisip niya ang  alaga niyang asong si Primo  na naiwan sa nasusunog na  apartment. 

Sa katapusan ng kwento, nalugmok at umiyak si Bugoy  dahil hindi niya na makuhang  makapasok sa nasusunog na  apartment upang balikan si  Primo kahit ginawa na niya  ang lahat ng kaniyang  makakaua. Inantay ni bugoy  na humupa ang apoy, hinanap  si Primo at natagpuan itong  patay. Umiyak sag alit at  nagsisi si Bugoy sa lahat ng  nagawa niya, gayunpaman  mayroong paghihiganti pa rin  sa kaniyang puso.

Definition of Terms

Nagngingitngit

  • Denotative definition: nangangalit

  • Contextualize definition: Nakagagalit

  • Recontextualize definition: Nagagalit

 

Nasusuklam

 

  • Denotative definition: naririmarim, naiinis

  • Contextualize definition: pagkainis

  • Recontextualize definition: Nakakaburyo, nakakarindi, naiinis

 

Apartment

 

  • Denotative definition: 1: pangkat ng mga silid, karaniwang mayroon nang mga kasangkapan at pinauu-pahan, 2: nag-iisang silid sa bahay.

  • Contextualize definition: Pinapaupahang bahay

  • Recontextualize definition: Pinapaupahang bahay

 

Prosti

 

  • Denotative definition: 1: pagkíta ng ikabubúhay sa pama-magitan ng pakikipagtalik : PROSTITU-TION, 2: walang kabuluhang paggamit sa talento o abilidad : PROSTITUTION , 3:  patutot, puta, titatita

  • Contextualize definition: Bayaran; Nakikipagtalik kapalit ang pera

  • Recontextualize definition: Bayarang babae na nakikipagtalik kapalit ay pera; pokpok

 

Pag-bakwet

 

  • Denotative definition: 1: tao o mga tao na umalis ng tirahan upang tumakas sa kapahamakan, bakwit, ALSA-BALUTAN, LIKAS, 2: pag·bak·wét kilos o paraan ng pag-alis sa tirahan upang tumakas sa kapahamakan : EVACUATION

  • Contextualize definition: Paglipat, Pag-alis

  • Recontextualize definition: Paglipat; Iniimpaki  ang gamit patungo sa ibang lugar

 

Brown-out

 

  • Denotative definition:  1: malawakang pagputol o pagkaputol sa daloy ng koryente, karaniwan sa isang pamayanan Cf BLACKOUT

  • Contextualize definition: Pagkawala ng kuryente; walang liwanag

  • Recontextualize definition: Pagkawala ng kuryente; pagkamatay ng ilaw

 

Patio

 

  • Denotative definition:  1: harapan ng simbahan na nababakuran, 2: malawak na pook ng pinagtitipunan ng mga tao ; Patyo; Courtyard

  • Contextualize definition: Looban

  • Recontextualize definition: Looban; bakuran na may sementong harang

 

Trapo

 

  • Denotative definition:  1: basahan, 2:telang ginagamit na pampakintab sa sapatos,

3:  pinaikling tradisyonal na politico, lumang uri ng politiko, karaniwang ipinalalagay na korap.

  • Contextualize definition: Basahan, Piraso  ng tela na panlinis ng maruruming bagay 

 

Nagliyab

 

  • Denotative definition:  1: bigla at matinding paglaki ng apoy; LAGABLAB, SIKLAB

  • Contextualize definition: Nagliyab

  • Recontextualize definition: Lumaki ang Apoy, lumagablab; Sumiklab

 

Takipsilim

 

  • Denotative definition:  1: dápithápon , 2: larong hulaán, pinipiringan ang matá ng taya, paiikutin nang tatlong beses at kailangang may mahúli siyang kalarong huhulaan ang pangalan.

  • Contextualize definition: Oras sa pagitan ng tanghali at gabi

  • Recontextualize definition: Pagdilim, paglubog ng araw

 

Pandemya

 

  • Denotative definition:  1: isang epidemya ng nakakahawang sakit na kumakalat sa pamamagitan ng mga populasyon sa isang malawak na rehiyon — halimbawa, isang lupalop o pandaigdigan ; Pan (lahat) + Demos (tao)

  • Recontextualize definition: Panahon kung saan may nakakahawang sakit, Covid 19 virus

 

Curfew

 

  • Denotative definition:  pagbabawal na lumabas ng bahay o tirahan sa isang takdang oras ng gabi : KÁRPIYÓ 2: takdang oras para sa pagbabawal : KÁRPIYÓ

  • Recontextualize definition: Panghuhuli ng mga tanod sa takdang oras kadalasan ay gabi

 

Lighter

 

  • Denotative definition:  1: Padarag; layter

  • Contextualize definition: Isang bagay na nagbibigay ng apoy kapag sinisiklat

  • Recontextualize definition: Pangsindi/Panindi; Pansiklat

 

Tulog-mantika

 

  • Denotative definition:  1: mahimbing na pagtulog; 2:  mahabang oras ng pagtulog

  • Recontextualize definition: Malalim ang pagkakatulog, mahimbing ang pagkakatulog

Character Sketch

273949931_4714472125332393_1460655235651410952_n.png

Ako si Bugoy, ang totoo kong ngalan ay “Albert Dela Torre”, 21 anyos na binata, Filipino, tubong  Mindoreño, kayumangi ang kulay ng balat ko, katamtamang-tangkad, nakasuot ng brown na jacket  at nakasandong puti, nakatokong na short at pamurmang tsinelas. May nakasabit na usong-uso na  pekeng diyamanteng hikaw sa kaliwang tainga, at kwintas sa leeg. May pamada sa buhok. Ayos  na ayos ang itsura kahit wala namang pupuntahan. Ako ay isang trabahador sa konstruksyon. Nandito ako nakaupo sa tabi ng sirang pinto ng isang maliit na apartment kung saan makikita mo  ang mga nakakalat na titis ng sigarilyo at mga bote ng alak, at katabi lamang ang nakataling asong  si Primo sa paa ng kapiraso at dapok na papag. Ramdam ko ang tiktik na init ng araw galing sa  bubungan, sa kadahilanan na walang kisame at wala akong bentilador na gamit sa ngayong  panahong tag-init, Mayo. Magkatabi lamang ang apartment ko sa may-ari nito na si Aling Choling,  Manila. Kung saan, maririnig mo ang iba’t-ibang ingay, minsan dulot ng katuwaan o kasiyahan,  kaguluhan o kapahamakan, natatahimik lamang kapag paa na’y pantay.  

Ako si Bugoy, isang mapagmahal at masipag na anak. Kilala ako bilang isang matinong binata,  wala ako ni isang bisyo, di ako nag-iinom at naninigarilyo dahil alam ko na makakasama lamang  ito sa aking kalusugan. Gagawin ko ang lahat para sa ikabubuti ng pamilya ko. Pangalawa ako sa  magkakapatid at ang ate ko ay nakapag-asawa na ng isang lalaking tatto artist na taga-Cavite. Ang  ama ko ay 54 years old na, dahilan kung bakit hindi na ito makapangisda. Habang ang ina ko  naman ay naglalabada. Dahil sa kahirapan ay napilitan akong huminto sa pag-aaral at  nakipagsapalaran na sumama sa mga kabarkada ko paluwas ng Manila upang doon ay  makapaghanap ng trabaho. Sa ganun, may pangtustos kami para sa pangangailangan sa araw-araw  at masusuportahan ko ang aking mga kapatid na nag-aaral sa elementarya. Noong 2018, galing sa  probinsya ng Mindoro ay lumuwas na ako pa-maynila, na ang bitbit kong pera para sa pamasahe  ay hiram ko lang sa aking mga kabarkada na pinag-ambagan nila. Pag dating ko ng Maynila, sa  Bus Terminal na aking binabaan, malapit sa isang pagupitan na ang pangalan ay “Primo  Barbershop” ay may nakita akong isang tuta at kinuha ko ito dahil sa ako’y naawa. Dahil mabuti  ang aking puso ay nagdesisyon ako na kupkupin ko na lang at iuwi sa titirhan kong apartment.  Primo ang pinangalan ko dito, sunod sa ngalan ng Barbershop kung saan ko ito napulot. Sa  paghahanap ko ng trabaho ay hindi agad ako natangap sapagkat di ako nakapagtapos ng pag-aaral,  kahit Grade 12 man lang. Ubos na ang pera ko noong panahon na yun, walang-wala na talaga.  Dahil sa kagustuhan kong kumita ay nakipagsapalaran na lang ako magtrabaho sa konstruksyon,  alok ng aking mga kabarkada kasama sila.  

Maliit man ang kita ay napagkakasya ko ang at napapadalhan ko pa ng pera ang pamilya ko sa  probinsya. Nagtipid ako, nagdoble kayod, rumaraket ako bilang carwash boy kapag walang pasok  sa kontruksyon, pati pagbebenta ng balot kada gabi ay pinatos ko na rin. 

Lumipas ang 2 taon at malaki ang pinagbago ko, naging lasingero at mabisyo sa paninigarilyo  dahil sa impluwensya ng kabarkada ko. Doon ko na lang binubuhos ang lungkot at stress ko sa  buhay. At ito na nga ang naging dahilan kung bakit di na ako makapagpadala ng pera sa probinsya  at di nakakapagbayad ng ayos sa renta ng apartment na tinutuluyan ko. Dahil dun palaging  nabubugnot si aling Choling, parinig ng parinig kada umaga para sa aming di pa nakakapagbayad  ng upa. Noong isang gabi, Naghimutok din ito sa galit at nabugnot, isinumbong kami ng kabarkada  ko sa Pulis dahil sa sobrang ingay namin habang nag-iinom. Kinabukasan, isinumbong namam  ako sa tanod dahil sa nakawala kong aso na si Primo, medyo dapok at inaanay na kasi ang  pinagtatalian nitong kapirasong kahoy, at hinabol ang mga pusa ni Aling Choling. Agad-agad na  nalaman ng ate ko ang aking kalagayan, at dumalaw siya sakin at kinausap ako upang konbinsihing  sumama sa kanya upang gawin akong isang tattoo assistant ng asawa niya, at doon alam niyang  magiging maayos ulit ang buhay ko. Dahil sa katigasan ng ulo ko, di ako sumama sa ate ko at  pinagpatuloy ko pa rin ang aking gawain. Noong oras na yun ay saktong nakasilip si Aling Choling  sa awang ng bintana at agad na chinismis kami sa kanyang 

mga kaibigan sa kalye ng mga  chismosa. Lumipas ang araw at nawalan na nga ako ng trabaho sa konstruksyon, dahil sa  pagsasarado nito sa kadahilan ng kumakalat na sakit na tinatawag nilang “Covid-19”. April 2020,  isang buwan ako di nakakapagbayad kay Aling Choling. Puro na ako utang sa kabarkada ko, halos  wala na akong maipambili man lang ng delata, inuuna ko pa ang bumili ng sigarilyo kaysa pagkain.  Mayo 2020, kinagabihan ay inatake ako ng anxiety ko, iyak ako ng iyak, pinagsisihan ko lahat ng  ginawa ko, halos i-untog ko na sa pader ang aking ulo, at nakatulog ako. 

Kinaumagahan ay naulian ako, nakatulala na lang ako sa labas ng bintana, iniisip ang kinabukasan  ng buhay ko. Makalipas ang ilang oras, ako ay nagmumuni-muni, naninigarilyo habang nakatingin  sa mga taong nasa labas na may nakaharang na facemask sa kanilang ilong at bibig, na kung saan  nagudyok sa akin upang alalahanin ang kalagayan ng pamilya ko na naiwan sa probinsya. Habang  nag-iisip ko rin ang aking nahintong trabahong pagkokonstruksyon, iniisip ko noon na baguhin na  ang lahat sa sarili ko. Sa pangkahalatan ay namomroblema ako kung saan ako makakahanap ng  perang ipapadala sa pamilya ko at ibabayad sa apartment na inuupahan ko na halos isang buwan  ko na din di pa nababayaran.  

Ilang sandali pa’y nagngingitngit na naman ang galit at inis ko kay Aling Choling, sa kadahilanan  ng nakakabulahaw nitong pagpaparinig sa aming mga nangungupahan na di pa nakapagbabayad.  Dagdag rito, nadagdagan ang aking inis ng maalala ko ang mga ginawa ni Aling choling na di  kanais-nais, katulad ng pagreklamo nito sa Pulis, pagsusumbong sa Tanod at pangchichismis.  Akala ko noon ay mapapalampas ko na ito pero di na kinaya ng inis at pride ko. “Sumusobra ka  nang matanda ka!” Bulong ko sa aking sarili. Sa sobrang galit ko, takipsilim habang naniningil si  Aling Choling, naisipan ko at pinagplanuhan ko na sunugin kinagabihan ang buong apartment nito  kasama ang tinitirhan ko. Lumipas ang ilang oras, inantay kong dumilim, nakipag-inuman kay  Tikoy, inantay ang alas dose, sinigurado ko na mahimbing ang tulog ni aling Choling. Nag-impake  ako, nagnakaw, nasunog ko na ang buong kabahayan, nagulat ako ng naalala na nakalimutan ko si  Primo sa bahay habang nakatali. Wala na akong nagawa, Umiyak ako at inantay kong humupa ang  apoy. Pagkasilip ko’y patay na si Primo, ngunit ang ikinagulat ko ay wala sa hinihigaan ang  matandang si Aling Choling, bagkus nakatakas ito dahil nagising ito sa lakas ng sabog ng gasul at  narinig ang kataga kong binatawan “Enjoy Aling choling, Sleep Forever Babush!” Nagsumbong  siya sa pulis, at siya ang dahilan kung bakit ako ngayo’y nasa kulungan at naparusahan.

© 2022 Lantaw Productions.

Krimen at Kaparusahan

bottom of page